Hayır Diyebilmek: Hayatınızı Kontrol Etmenin Anahtarı
- Şeymanur ERTÜRK
- 25 Mar
- 3 dakikada okunur
Bir isteği reddedemememin nedeni
Diğer kişiyle ilişkiyi kesme konusunda endişelenmek
Korkarım ki kişisel itibarım zarar görür
Başkaları tarafından sevilmek ve kabul görmek
Gerginlikten veya olası bir tartışmadan kaçınmak için
Uyumlu olmanın ve başkalarını memnun etmenin olumlu sonuçlar getirdiği öğretildiyse
Zor durumda olduğunu hissettiğimizde, kendi sınırlarımızı unutup yardım etmek
Hayır Diyebilmek; Neden Bu Kadar Zor?
Birine "hayır" diyebilmek, çoğumuz için kolay değildir. Çocukluğumuzdan itibaren "uyumlu" ve "iyi" olmanın bize kazandıracağı şeyler öğretilirken, hayır demenin olumsuz bir davranış gibi algılanması mümkün hale gelir. Ancak, hayır diyememek, kişisel sınırlarımızın ihlal edilmesine ve kendimizi tükenmiş hissetmemize neden olabilir.
Bazılarımız başkalarını kırmaktan korktuğu için hayır demekte zorlanır, bazılarımız ise reddedilme kaygısı yaşar. Toplum tarafından "fedakar" veya "yardımsever" biri olarak görülmek isteyebiliriz ve bu nedenle istemediğimiz şeylere evet demek bize daha kolay gelebilir. Ancak, kendimize ait zamanı ve enerjimizi koruyabilmek için "hayır" diyebilmek büyük bir beceridir.
"Bunu benim için yapabilir misiniz?"
Toplumda yaşarken sık sık duyduğum 'taleplerden' biri. Taleplerin çoğu işle ilgilidir, ancak bazen patronunuzdan veya çevrenizdeki insanlardan işle ilgili olmayan veya tamamen kişisel bir şey yapmanızı istedikleri durumla karşılaşabilirsiniz. İş yerinde bu tür bir “istek” duyulduğunda, çoğu insanın bunu yapmak için hiçbir nedeni olmayacak ve haksız bir istek olsa bile, karşı tarafın isteğini tek bir hoşnutsuzluk kelimesi söylemeden dinlemekten başka seçenekleri olmayacak. İnsanlar neden reddetmek istedikleri, başkalarından gelen istekleri kabul ediyor? İktidar tarafından bastırıldığı için haksız talepleri dinlemekte isteksiz misiniz?
İnsanların başkalarının isteklerini reddetmede neden iyi olmadıkları ve diğer insanların isteklerini nasıl iyi reddedecekleri hakkında bir kitap tanıtacağım. Hayır Demenin Gücü: Sizi Hayatınızın Sorumluluğunu Üstlenen Hayır Demenin Yeni Bilimi·' Profesör Patrick kitabında, insanların başkalarının isteklerini reddedememesinin temel nedeninin "nasıl reddedeceklerini bilmemeleri" olduğuna dikkat çekiyor.
Vanessa Patrick "Hayır Demenin Gücü" : Hayır Demenin Sanatı
Vanessa Patrick, "Hayır Demenin Gücü" adlı kitabında, hayır diyebilmenin hayatımızda nasıl bir dönüştürücü güce sahip olduğunu anlatıyor. Ona göre, reddetmek yalnızca bir yanıt değil, bir beceri ve özgüvenin bir göstergesidir. Kitapta, hayır demenin bir yükten kurtulmak değil, daha fazla kontrol ve iç huzura sahip olmak anlamına geldiği vurgulanıyor.
Patrick, özellikle "kişisel gücü olan hayır" kavramını öne çıkarıyor. Ona göre, hayır demek sadece bir savunma mekanizması değil, bilinçli bir tercih olmalıdır. Yani, "Bunu yapmak istemiyorum" veya "Bu benim önceliklerimle uyuşmuyor" diyebilmek, kişisel değerlerimizi ve önceliklerimizi korumanın bir yolu haline gelmelidir.
Kitapta ayrıca hayır demenin farklı stratejileri üzerine de öneriler bulunuyor. Örneğin:
Kişisel değerlerinizi belirleyin. Neye evet dediğiniz kadar, neye hayır dediğiniz de kim olduğunuzu belirler.
Kararlı olun. Çekinerek veya suçluluk duyarak söylenen "hayır"lar etkisiz olabilir.
Nazik ama kesin konuşun. "Teşekkür ederim ama ben bunu kabul edemem." gibi net ifadelerle sınırlarınızı belirleyin.
Önceliklerinize sadık kalın. "Evet" demek, aslında başka bir şeye "hayır" demektir. Seçimlerinizi bilinçli yapın.
Hayır Demekten Korkmayın
Peki, hayır demekte zorlanıyorsanız ne yapmalısınız?
Net ve nazik olun. Karşınızdakini kırmadan, ancak açık bir şekilde "hayır" diyebilirsiniz. Örneğin, "Bunu şu an yapamayacağım ama umarım başka bir çözüm bulabilirsiniz." gibi bir yanıt verebilirsiniz.
Suçluluk hissetmeyin. Kendi sınırlarınıza sahip çıkmak, bencil olmak değildir. Kendinize şunu hatırlatın: "Hayır demek, kendime evet demektir."
Hazır yanıtlar belirleyin. Aniden gelen taleplere karşı hazırlıklı olmak işinizi kolaylaştırır. "Şu an için uygun değilim." ya da "Bunu değerlendirmem gerek." gibi cümleler, anında karar vermek zorunda kalmadan alan açmanıza yardımcı olabilir.
Beden dilinizi kullanın. Söylediğiniz "hayır"ı vücut dilinizle destekleyin. Kararlı bir duruş ve göz teması, mesajınızın daha net olmasını sağlar.
Unutmayın, hayır demek yalnızca bir kelime değil, kendinize verdiğiniz bir özgürlük alanıdır. Başkalarına karşı nazik olurken kendinize de aynı nezaketi göstermeyi öğrenin. Çünkü sınırlarınızı korumak, hem zihinsel hem de duygusal sağlığınız için gereklidir.
